Gluten is een eiwit dat voorkomt in bepaalde granen. Gluten zit in tarwe, rogge, spelt,  gerst (gort) en kamut (khorasan tarwe). Bij de bereiding van deze graansoorten speelt gluten een belangrijke rol: het geeft elasticiteit en luchtigheid aan het deeg dat hiermee gemaakt wordt. Daarom is brood zo luchtig.<del"> </del">

Behalve in brood, zit gluten dus ook in alle producten die van bovenstaande granen gemaakt zijn. Zo zit er gluten in koekjes, gebak, muesli, havermout, pasta, pizza, mie, bulgur, couscous en in bier.

Bindmiddel

Gluten is trouwens het latijnse woord voor lijm en dat is wat het verder ook nog doet: het bindt en plakt. Tarwe is voor producenten een goedkoop product om als bind-  of plakmiddel te gebruiken en daardoor zit gluten ook verstopt in producten waarin je het niet direct verwacht, zoals soepen, sauzen, worst, toetjes, snoep en ijs.

Als je geen gluten wilt of kunt gebruiken moet je dus op al die dingen letten. Maar er  zijn ook nog producten die van nature wel glutenvrij zijn, maar waarin tijdens verwerking per ongeluk gluten terecht kunnen komen of die op het land al besmet worden doordat ze naast tarwe verbouwd worden. Haver, quinoa en boekweit zijn producten die vaak op deze manier besmet worden en daardoor niet zonder meer veilig te gebruiken zijn in een glutenvrij dieet. Als je zeker wilt zijn dat een product glutenvrij is, kies dan voor producten met het 'Crossed Grain' keurmerk op de verpakking.

Waarom zou je gluten vermijden?

Gluten is op zich niet ongezond maar sommige mensen zijn overgevoelig voor gluten. Als hun darmen hiermee in aanraking komen, worden door een  auto-immuunreactie de darmvlokken van de dunne darm beschadigd. Deze aandoening heet coeliaki (dat spreek je uit als seu-lia-ki). Dit leidt tot onstekingen en buikklachten.  En het gevolg is dat de opname van bouwstoffen uit de voeding verslechtert. De klachten kunnen per persoon heel verschillend zijn en ze kunnen op iedere leeftijd ontstaan. Voor mensen met de aandoening coeliakie is het noodzakelijk levenslang een glutenvrij dieet te volgen, om zo de darmen weer te laten herstellen en klachten te verminderen.

Daarnaast zijn er ook mensen die glutensensitiviteit hebben, een overgevoeligheid voor gluten.  Zij hebben baat bij het (grotendeels) vermijden van gluten.

Vraag hulp

Ga je glutenvrij eten, schakel dan de hulp in van een (gespecilaliseerde) dietist. Het is niet eenvoudig een voeding samen te stellen die vrij is van gluten en toch alle voedingsstoffen bevat die je nodig hebt. PuurGezond eten helpt in elk geval want je kiest voor pure natuurlijke producten. Maar toch is de kans op tekorten aan voedingsstoffen aanwezig als je alle graanproducten vemijdt. Een dietist kan je op weg helpen.